Trước khi tham gia một thị trường tài chính thì điều đầu tiên chúng ta cần biết là phải hiểu về thị trường đó. Bài viết này mình sẽ cho các bạn một cái nhìn tổng quan hơn về thị trường Crypto và thị trường chứng khoán.
Chứng khoán là gì?
Chứng khoán là xác nhận tính sở hữu hợp pháp của một tài sản hoặc cổ phần của công ty, tổ chức phát hành chứng khoán. Chứng khoán mang lại cơ hội tìm kiếm lợi nhuận cho người sở hữu thông qua những giao dịch mua – bán trên thị trường. Chứng khoán có thể xem là thị trường tài chính lâu đời nhất.
Bitcoin là gì?
Bitcoin (BTC) là một đồng tiền mã hóa hay còn được mọi người gọi là tiền ảo, được phát hành lần đầu vào năm 2009. Giao dịch của bitcoin nhanh gọn hơn so với loại hình tiền ảo khác nên được khá nhiều nhà đầu tư ưa chuộng trong thị trường thương mại điện tử.
Bitcoin là một loại tiền tệ kỹ thuật số được phát hành dưới dạng phần mềm mã nguồn mở và phát minh bởi Satoshi Nakamoto, đây cũng chính là đồng tiền điện tử đầu tiên trên thế giới, đặt nền móng cho sự phát triển của thị trường Crypto.
Mục lục
Ưu điểm, nhược điểm của chứng khoán và Bitcoin
Ưu điểm của chứng khoán
Tỷ suất sinh lời cao
Giao dịch cổ phiếu trên thị trường chứng khoán có thể cung cấp cho bạn rất nhiều lợi ích mà các thị trường trái phiếu, hay một số thị trường khác không có được. Đã có rất nhiều người kiếm được lợi nhuận từ việc đầu tư chứng khoán.
Đầu tư cổ phiếu phụ thuộc vào năng lực kinh doanh của tổ chức của doanh nghiêp phát hành chứng khoán và tình hình cung cầu trên thị trường. Khi doanh nghiệp làm ăn có lãi thì sẽ được nhiều nhà đầu tư mua cổ phiếu của doanh nghiệp đó. Điều này sẽ thúc đẩy giá cổ phiếu tăng và nhà đầu sẽ có cơ hội kiếm lợi nhuận từ sự gia tăng đó.
Có nhiều doanh nghiệp để lựa chọn
Bên cạnh chứng khoán cơ sở, chứng khoán phái sinh cũng là một hình thức đầu tư giàu tiềm năng. Đây là loại hình chứng khoán mới xuất hiện ở Việt Nam nhưng nó đã nhanh chóng thể hiện sức hút cho giới đầu tư qua tính linh hoạt, thanh khoản cao, không bị giới hạn số lượng mua bán và phòng bị rủi ro cho thị trường cơ sở.
Được nhà nước bảo vệ về pháp lý
Bảo vệ nhà đầu tư luôn là mục tiêu hàng đầu của cơ quan quản lý nhà nước. Bằng những hệ thống luật pháp chặt chẽ cùng cơ chế vận hành thị trường công khai minh bạch, nhà đầu tư hoàn toàn yên tâm khi tham gia giao dịch tại thị trường chứng khoán Việt Nam.
Ưu điểm của Bitcoin
Tính thanh khoản cao
Bitcoin được đánh giá là đồng coin có tính thanh khoản cao nhất trên thị trường Crypto. Những nhà đầu tư Bitcoin sẽ dễ dàng đổi BTC sang các loại tài sản khác như tiền mặt, vàng hoặc tiền điện tử. Bên cạnh đó các giao dịch Bitcoin cũng được thực hiện nhanh chóng với chi phí rẻ mà không cần phải thông qua bên thứ 3.
Tính phi tập trung
Trong thị trường tài chính tập trung truyền thống (CeFi – Centralized Finance), các loại tiền pháp định như USD, VND, EUR,… sẽ bị kiểm soát bởi các tổ chức như Ngân hàng trung ương hay chính phủ.
Bitcoin thì không như vậy, với tính chất phi tập trung (DeFi) của mình, Bitcoin có thể được truy cập và sử dụng ở bất kỳ đâu, bất kỳ khi nào mà không chịu sự chi phối bởi cá nhân hay tổ chức tập trung quyền lực nào cả. Điều này có nghĩa là không ai có thể kiểm soát BTC.
Tính bảo mật và không thể làm giả
Bitcoin có độ bảo mật rất cao, xuất hiện và được phân chia hoàn toàn tự động dựa trên các thuật toán. Hack vào hệ thống mạng của Bitcoin dường như là bất khả thi. Nếu muốn làm điều đó, các bạn cần hack vào tất cả các node ở trong mạng lưới của Bitcoin trong cùng 1 thời điểm. Và để làm thì hầu như là không thể, vậy mới nói tính bảo mật trên Blockchain là rất cao.
Bitcoin không thể được tạo ra thêm mà chỉ có thể được khai thác (hay còn được gọi là đào Bitcoin). Nghe thì khá giống với việc đào vàng, tuy nhiên, điểm khác biệt ở đây là bạn sẽ đào Bitcoin thông qua việc giải mã các phương trình toán học cực kỳ phức tạp. Đó là lí do mà Bitcoin không thể bị làm giả.
Phí giao dịch thấp
Vì không phải thông qua bên thứ 3 như trong quá trình thực hiện giao dịch thông thường nên phí giao dịch với BTC cực kỳ thấp.
Nhược điểm của chứng khoán
Có thể bị thao túng
Giá cổ phiếu của một công ty rất dễ bị thao túng bởi những nhà đầu tư hoặc các quỹ lớn. Chỉ với một báo cáo tài chính giả hay một vài thông tin có lợi cho doanh nghiệp thì giá cổ phiếu của công ty đó sẽ bị thổi phồng ngay lập tức. Ngược lại, chỉ một vài đánh giá không tốt về công ty hay chỉ vài mẫu báo “lá cải” về đời sống lãnh đạo doanh nghiệp bị đưa lên thì giá cổ phiếu của công ty cũng có nguy cơ bị hạ thấp nhanh chóng.
Rủi ro lớn khi giao dịch bằng đòn bẫy
Khi giá chứng khoán trên thị trường đi không đúng với dự đoán của bạn, đặc biệt là giao dịch phái sinh. Sẽ dẫn đến thua lỗ và do sử dụng đòn bẩy, số tiền lỗ tại giao dịch lúc này sẽ có mức độ rủi ro lớn do được tính dựa trên tỷ lệ phần trăm của “số vốn đầu tư ban đầu”.
Nhược điểm của Bitcoin
Biến động giá lớn
Thị trường Crypto có mức độ biến động giá rất lớn so với giá vàng, cổ phiếu và các loại tài sản khác. Trong khoảng thời gian từ tháng 12/2017 đến tháng 1/2018 Bitcoin đạt được mức giá kỷ lục lên đến 20.000 USD nhưng đến tháng 6/2018 Bitcoin đã giảm 60% chỉ còn 5800 USD. Sự giảm giá kéo dài này đã khiến các nhà đầu tư thời điểm đó phải lao đao, thậm chí rơi vào nợ nần.
Không được công nhận và không được bảo vệ pháp lý ở Việt Nam
Giao dịch Bitcoin không nhận được sự quản lý và kiểm soát từ cơ quan quản lý nhà nước. Mọi hoạt động giao dịch trao đổi Bitcoin ở nước ta đều không được công nhận là hợp pháp, bởi vậy các cá nhân và tổ chức tham gia đầu tư Bitcoin phải cẩn thận để tránh những rủi ro mất tiền.
Rất nhiều scam ở thị trường Crypto
Với việc tạo lập tài khoản ẩn danh cho nên Bitcoin dễ bị lỏng lẻo trong hệ thống bảo mật kiểm soát thông tin. Tội phạm rửa tiền có thể lợi dụng BTC để thực hiện các giao dịch bất chính. Hacker cũng có thể tìm cách hack số lượng lớn BTC từ ngay tài khoản của bạn và các sàn giao dịch BTC.
Không thể lấy lại tiền khi đã xác nhận giao dịch
Một khi đã thực hiện giao dịch BTC, bạn sẽ không thể hoàn tác hay lấy lại tiền vì thông tin lúc này đã được ghi vào Blockchain, sẽ không ai có thể thay đổi hay chỉnh sửa thông tin đó được. Do đó, bạn cần phải cân nhắc kỹ và kiểm tra thật kỹ trước khi xác nhận một giao dịch.
Những điểm khác biệt giữa chứng khoán và Bitcoin nói riêng và thị trường Crypto nói chung
Mức độ phát triển của thị trường
Các sàn giao dịch chứng khoán đã có lịch sử giao dịch lâu đời hơn nhiều so với thị trường Crypto và do đó mức độ phát triển của thị trường chứng khoán đã và đang ở vị trí cao và có rất nhiều giao dịch xảy ra trong một ngày.
Thị trường Crypto vẫn còn non trẻ và đang trong giai đoạn phát triển liên tục. Tới thời điểm hiện tại (1/7/2022) vốn hoá thị trường Crypto khoảng gần 900 tỷ đô, vốn hoá cả thị trường nhỏ hơn vốn hoá của công ty Apple. Trong tương lai sẽ được các nhà đầu tư ở các thị trường khác để ý và đổ tiền vào. Nên mức độ phát triển sẽ cao hơn trong tương lai.
Giá biến động
Thị trường chứng khoán có biên độ dao động giá thấp. Biên độ thấp nghĩa là thị trường ổn định và đó lí do mà các nhà đầu tư chọn, tuy nhiên điều này đồng nghĩa với thời gian chờ đợi để thu được lợi nhuận cũng lâu hơn.
Còn thị trường tiền điện tử luôn có những biến động lớn. Thị trường này còn rất mới, các đỉnh và đáy của nó rất rõ ràng. Một thị trường tiền điện tử còn nhỏ sẽ dễ bị biến biến động giá mạnh bởi giao dịch của các ”cá voi”. Điều này có nghĩa là toàn bộ thị trường có thể dễ bị ảnh hưởng.
Thời gian hoạt động
Thị trường chứng khoán thì chỉ hoạt động vào các ngày trong tuần và nghỉ ở cuối tuần.
Còn với thị trường Crypto thì sẽ được gọi thị trường không bao giờ ngủ vì hoạt động 24/7 có thể giao dịch mọi khung giờ.
Rủi ro
Đối với thị trường chứng khoán, rủi ro lớn nhất là công ty phá sản và thị trường sụp đổ. Nhưng có lẽ thường gặp hơn có lẽ là trường hợp cổ phiếu không tăng trưởng hoặc công ty cắt giảm cổ tức. Nhiều trường hợp công ty tăng trưởng kém hơn so với các đối thủ cạnh tranh, làm nhà đầu tư không đạt được lợi nhuận kỳ vọng.
Nhưng so với các tài sản kỹ thuật số như Bitcoin, rủi ro của chứng khoán vẫn chấp nhận được vì ít nhất khi xảy ra một sự cố nào liên quan đến pháp lí thì sẽ được pháp luật bảo vệ.
Thị trường Crypto thiếu các yếu tố dự đoán mà cổ phiếu có được. Đầu tư Crypto mang tính đầu cơ, hoàn toàn dựa trên cung và cầu. Ở một mức độ nào đó, tất cả các loại coin đều dựa trên những nhà đầu tư sẵn sàng trả giá cho nó. Nhưng với thị trường Crypto vì vốn hoá còn quá bé và không có luật pháp nào dành cho Crypto nên rất dễ bị thao túng và làm giá bởi các cá mập.
Cơ hội
Vì thị trường chứng khoán đã có từ rất lâu và phụ thuộc vào sự phát triển của công ty nên cần rất nhiều thời gian để đạt được lợi nhuận cao. Nhưng sẽ là một kênh đầu tư an toàn cho các nhà đầu tư không thích sự mạo hiểm.
Thị trường Crypto còn quá bé nên rất dễ có những cơ hội gia tăng tài sản nhiều lần và có khối lượng thanh khoản cao đối với những coin top.
Kết luận
Khi quyết định tham gia vào một thị trường tài chính thì bạn cần phải tìm hiểu và xem thị trường nào hợp với bản thân. Không có thị trường nào là tốt hay xấu hoàn toàn, tuỳ thuộc vào cách nhìn của mỗi cá nhân. Có thể phù hợp với bạn nhưng không phù hợp với người khác, thị trường nào cũng đều sẽ có những rủi ro và cơ hội khác nhau. Quyết định đầu tư là ở bản thân bạn.
Chúc bạn đầu tư thành công.
>> Xem thêm: Nếu Bitcoin sập thì như thế nào?
>> Xem thêm: Những wedsite hỗ trợ phân tích Crypto dành cho người mới
