Những năm gần đây thị trường Crypto nói chung Bitcoin nói riêng đang được rất nhiều nhà đầu tư quan tâm đến. Nhờ sự tăng giá của Bitcoin và các Crypto khác, do sự tăng trưởng rất nhiều lần của Bitcoin nên không ít nhà đầu tư nghĩ rằng ”liệu Bitcoin có đang bị thao túng hoặc làm giá không?” Bài viết này mình sẽ chia đến cho các bạn những dấu hiệu cho thấy khả năng là Bitcoin đang bị thao túng.
Những yếu tố ảnh hưởng đến giá Bitcoin
Như mọi người đều thấy thị trường Crypto cũng vận hành theo quy luật cung/cầu. Mà thị trường Crypto và vốn hoá của Bitcoin còn quá bé nên việc thao túng giá cả là việc có thể xảy ra một cách dễ dàng do sự mua bán của các ”cá voi” hoặc các quỷ đầu tư lớn.
Mục lục
Vậy các cá mập cần nắm giữ bao nhiêu Bitcoin thì có thể thao túng được thị trường?
Trong kinh tế truyền thống, một trong những thước đo sức mạnh nằm ở việc bạn nắm giữ bao nhiêu tài sản. Nếu như bạn nắm giữ được 50% tài sản, hoặc một thứ gì để làm cho vật đó khan hiếm thì bạn sẽ dễ dàng thao túng giá trị của hàng hoá đó. Bitcoin cũng không ngoại lệ khi bạn nắm số lượng BTC lớn thì có thể thao túng được giá.

Thị trường có thể bị thao túng bởi các ”cá voi”. Đây là những cá nhân có nguồn vốn cao. Theo như VNExpress, có khoảng 40% Bitcoin đang được nắm giữ bởi khoảng 1.000 người.
Ngoài ra, thị trường cũng có thể được nhà sáng lập Bitcoin – Satoshi Nakamoto nắm giữ. Năm 2010, ông quyết định giao lại chìa khoá mạng cho Gavin Andresen. Vị này đã rời đi mà không có một lời giải thích. Tuy nhiên, có nhiều khả năng Satoshi không ra đi trắng tay, mà ông đã giữ lại cho mình 1 triệu Bitcoin.
Do đó, thị trường Bitcoin rất có nhiều khả năng đã bị thao túng bởi các “cá voi” và Satoshi Nakamoto.
Những cách phổ biến để thao túng Bitcoin
Thao túng là cách mà cá nhân hoặc tập thể có nguồn vốn lớn làm tăng/giảm giá trị của đồng Bitcoin. Nhận biết được 3 cách thao túng sẽ giúp bạn trong quyết định đầu tư của chính mình.
Thao túng Bitcoin bằng tin tức
Đây là điều mà các cá mập làm thường xuyên nhất mà lại mang lại hiệu quả cực cao.Khi tung ra hàng loạt tin tức xấu về Bitcoin ví dụ như ”Bitcoin là ponzi, scam, lùa gà,…” để nhằm mục đích làm cho các nhà đầu tư lo sợ bán tháo ra làm cho Bitcoin giảm giá. Lợi dụng lúc ấy các cá mập sẽ mua lại toàn bộ số Bitcoin được bán ra ấy.
Khi đã gom đủ số lượng Bitcoin thì họ lại tung những tin tốt ra ”Bitcoin là tiền của tương lai, công ty A, B chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin” để nhằm lôi kéo những nhà đầu tư mới vào thị trường làm thị trường sôi động và họ sẽ bán số lượng Bitcoin đã mua trước đó ra.
Gần đây nhất là bạn thấy tỷ phú Elon Musk khi tung ra tin Tesla chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin thì đã làm cho giá Bitcoin tăng mạnh.

Bạn nên nhớ tất cả những tin tức chỉ là để hợp thức hoá cho việc tăng giá và giảm giá ở thị trường Crypto.
Thao túng Bitcoin bằng Wash Trading
Wash Trading đề cập đến việc thực hiện một số lượng lớn các lệnh mua và bán cho cùng một đồng coin nhằm tác động lên khối lượng giao dịch. Từ đó khiến giá tài sản tăng lên để tạo ra ảo tưởng về một thị trường năng động hơn. Điều này có thể thu hút sự chú ý các nhà đầu tư mới tham gia thị trường cho đồng coin đó mà trong điều kiện bình thường sẽ không được chú ý nhiều.
Thao túng Bitcoin bằng Spoofing
Spoofing từng xuất hiện trong các chu kỳ Bitcoin trước đây, ít phổ biến hơn một chút nhưng vẫn xảy ra trên các sàn giao dịch. Trong nền kinh tế cũ, kỹ thuật này từng được gọi là giả mạo orderbook. Đó là một chiến thuật mà kẻ thao túng sẽ đặt một tập hợp các lệnh lớn mà không có ý định thực hiện, mục đích là tạo ra ảo tưởng về nhu cầu hoặc nguồn cung lớn trên thị trường.
Spoofing thường được thực hiện như sau:
- Đầu tiên, cá mập sẽ đặt một lượng lớn các lệnh (mua/bán) như là một hình thức thể hiện sự quan tâm của các nhà đầu tư trên thị trường về một đồng coin nhằm tạo ra những sự ảo tưởng (có thể lạc quan hoặc bi quan) cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ.
- Khi giá bắt đầu có dấu hiệu thay đổi, các cá con sẽ nhận ra được làn sóng này. Tâm lý Fomo bắt đầu xuất hiện và họ sẽ nhanh chóng mua/bán dựa trên những tín hiệu giả mạo đó. Điều này vô tình đẩy giá đồng coin biến động như những gì cá mập mong muốn.
- Lúc này, cá mập sẽ huỷ toàn bộ các lệnh mua/bán lớn đã tạo trước đó. Đến khi các nhà đầu tư khác nhận ra điều này thì đã muộn rồi.
Thao túng Bitcoin bằng Stop Hunting
Một trong những chiến thuật bất chính nhất được triển khai bởi cá mập tiền điện tử là Stop Hunting, tức là săn tìm tất cả các mốc cắt lỗ có thể nhìn thấy. Điều này được sử dụng để buộc những người đang tham gia thị trường thoát khỏi vị thế bằng cách đẩy giá đủ thấp để kích hoạt điểm dừng lỗ của họ. Mục đích của những chú cá mập này là mua tài sản ở mức giá thấp hơn, tìm kiếm thanh khoản cho thị trường hoặc tạo ra sự biến động để hưởng lợi từ nó.
Thông thường, các trader sẽ đặt các lệnh cắt lỗ tại những mức giá khá dễ đoán như mức giá chẵn 7000, 8000, 9000,… hoặc ngay dưới các mức hỗ trợ. Vậy mục tiêu là chỉ cần đẩy giá xuống dưới mức stop loss khiến cho tất cả các lệnh stop loss này được khớp. Để làm được điều đó, các cá mập sẽ thực hiện dùng đòn bẩy để vay thêm tiền, đặt lệnh mua ở mức thấp rồi tiến hành bán số lượng lớn.
Stop Hunting thường hay xảy ra trong các thị trường có thanh khoản kém.
Dấu hiệu nhận biết Bitcoin đang bị thao túng
Theo dõi tỷ lệ giữa các lệnh Long/Short
Ở các sàn giao dịch, đặc biệt là sàn lớn và uy tín thường sẽ có một bảng thống kê khối lượng các lệnh Long và Short hiện có. Bằng này chúng ta sẽ có thể phát hiện ra cá mập như sau:
Khi có một lệnh chờ mua cực lớn và bất thường xuất hiện trên thị trường, đó có thể là dấu hiệu hoạt động của cá mập và lệnh chờ mua này thường là mồi câu của họ.
Các cá con thường sẽ có xu hướng hành động theo cá mập. Nên khi sổ lệnh có khối lượng mua lớn, bất thường và bị hủy sau một thời gian là dấu hiệu cho thấy cá mập đang muốn bán ra. Ngược lại với một lệnh chờ bán, nghĩa là họ đang có ý định mua vào.
Đánh giá thanh khoản của thị trường
Bạn có thể kiểm tra các sàn có khối lượng dịch giả bằng cách quan sát thanh khoản thông qua hình thức bán thử một ít tài sản trên nhiều sàn giao dịch khác nhau và đo lường tốc độ trượt giá của các tài sản trên các sàn đó.
Sàn giao dịch nào thao túng dữ liệu của mình ở mức độ lớn sẽ trượt giá rất nhanh, biểu thị bằng mức giảm giá lớn hơn và order book không ổn định. Điều này có nghĩa là khối lượng giao dịch của họ là ảo và bị thổi phồng vì chỉ một khối lượng bán nhỏ đã đủ để làm mất ổn định order book.

Kết luận
Đầu tư Crypto nói chung và đầu tư Bitcoin nói riêng là bạn đang đầu tư vào một loại tài sản có rủi ro cao xảy ra thao túng giá. Tuy nhiên, điều này chủ yếu dựa trên thực tế là tiền điện tử là một ngành công nghiệp mới non trẻ và chưa được quy định rõ ràng. Việc thao túng thị trường sẽ trở nên khó khăn hơn khi công nghệ được cải thiện và các nhà đầu tư có nhiều thông tin hơn.
Điều tốt nhất mà bạn có thể làm là luôn trang bị đầy đủ kiến thức cho mình để nhận biết, tối ưu lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro kể cả trong thị trường đang có nguy cơ bị thao túng. Bài viết này mình muốn chia sẻ đến cho các bạn những kiến thức về cách mà cá mập thao túng thị trường.
Chúc các bạn đầu tư thành công.
>> Xem thêm: Bitcoin là tiền ảo, vậy đâu là tiền thật?
>> Xem thêm: Quá trình xây dựng sự nghiệp của những tỷ phú Bitcoin